Η Επιχείρηση “Essential Harvest” διατάχθηκε να προετοιμαστεί για έναρξη στις 22 Αυγ και στις 27 Αυγ 2001 είχε επιχειρησιακή ετοιμότητα ανάληψης των αποστολών. Η Αποστολή ήταν διάρκειας 30 ημερών και συμμετείχε δύναμη 4,145 ανδρών περίπου, αποκλειστικά από Νατοϊκές Χώρες, υπό την ηγεσία της Μ. Βρετανίας, με σκοπό τον αφοπλισμό και την καταστροφή του οπλισμού και των πυρομαχικών του Εθνικού Απελευθερωτικού Στρατού (NLA) των Αλβανοφώνων.
Η Επιχείρηση εγκρίθηκε στις 29 Ιουνίου και εφαρμόστηκε με βασική προϋπόθεση ότι ο Πολιτικός διάλογος μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών να είχε επιτυχή έκβαση και να υπογραφεί αντίστοιχη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός και οικειοθελούς παράδοση του οπλισμού του NLA. Το επιχειρησιακό σχέδιο συντάχθηκε στις 20 Ιουνίου 2001.
Στα πλαίσια υλοποίησης της αποστολής της Επιχείρησης ιδρύθηκαν πέντε (5) σταθμοί περισυλλογής όπλων στις βόρειες περιοχές DEBAR, GOSTIVAR, TETOVO, RADUCE ΚΑΙ KUMANOVO, αλλά και δευτερεύοντες σε άλλα σημεία, στους οποίους έγινε εθελοντική παράδοση αλλά και συγκέντρωση του οπλισμού, εξακρίβωση της κατάστασης, ομαδοποίηση και φόρτωση του οπλισμού που κρίθηκε ασφαλής. Τυχόν επικίνδυνα όπλα, καταστράφηκαν επί τόπου. Όλες οι δραστηριότητες επιβλέφθηκαν από αρμόδια επιτροπή. Ακολούθως, πραγματοποιήθηκε μεταφορά του οπλισμού από όλα τα σημεία περισυλλογής (WCS), προς το KRIVOLAC στο οποίο είχε οργανωθεί WSA (Weapon Staging Area) με ευθύνη της Ελληνικής Δύναμης.
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ
Η Χώρα μας συμμετείχε με το 525 Μηχανοκίνητο Τάγμα Πεζικού και Τμήματα υποστήριξης, συνολικής δύναμης 400 περίπου ανδρών και ονομάστηκε ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΥΝΑΜΗ ΣΚΟΠΙΩΝ (ΕΛΔΥΣ).
Η ανάπτυξη της ΕΛΔΥΣ άρχισε την 24η και ολοκληρώθηκε την 25η Αυγούστου 2001. Η δύναμη κινήθηκε οδικώς και εγκαταστάθηκε στο ΚRIVOLAC, σε κτίρια του Στρατού της ΠΓΔΜ, στα οποία εκτελέστηκαν απαραίτητες επισκευές και μικρές προσθετικές εργασίες στους διάφορους χώρους για τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης του προσωπικού. Από τις πρωινές ώρες της 27ης Αυγούστου 2001 το Τάγμα είχε ετοιμότητα ανάληψης αποστολής, ήτοι την υποδοχή του περισυλλεγέντος οπλισμού και προώθησης του στην Ελλάδα για καταστροφή.
Η ΕΛΔΥΣ είχε συνολικά στη διάθεσή της, 180 οχήματα και ρυμουλκούμενα διαφόρων τύπων.
Η επιστροφή της Ελληνικής Δύναμης άρχισε την 4η Οκτωβρίου και ολοκληρώθηκε την 7η Οκτωβρίου 2001.
Επίσης, η χώρα μας διέθεσε ένα (1) Έλληνα Αξκό στη Δεκαπενταμελή (15) ομάδα συμβούλων του προσωπικού απεσταλμένου του Γ.Γ. του ΝΑΤΟ στην ΠΓΔΜ (Peter Feith), με αποστολή την εκτίμηση της καταστάσεως και δέκα (10) συνολικά Επιτελείς στο Επιτελείο NCCC PLUS, συμπεριλαμβανομένης και της θέσης του Υποδιοικητού του Στρατηγείου Μετόπισθεν της KFOR (KFOR-REAR).
Από το Σχέδιο προβλεπόταν (όπως και για την KFOR) ως βασικός άξονας ανεφοδιασμού η οδική αρτηρία ΄΄Θεσσαλονίκη – Σκόπια΄΄ και αυτό επιβεβαιώνει για μια ακόμη φορά τη Στρατηγική αξία του Ελληνικού χώρου και ιδιαίτερα της Θεσσαλονίκης για μεγάλες Στρατηγικές συγκεντρώσεις δυνάμεων για επιχειρήσεις στην ευρύτερη περιοχή.
Από την έναρξη της επιχείρησης «ESSENTIAL HARVEST» από το λιμάνι και το Α/Δ της Θεσσαλονίκης διήλθαν, κατά το χρονικό διάστημα 26 Αυγ – 19 Οκτ 01, 15 Α/Φ (4 ΙΤ, 3 GE, 6 UK και 2 NL), που διακίνησαν 1972 άτομα, 9 Πλοία (3 IT, 4 UK, 1 GE και 1 NL), που μετέφεραν 880 οχήματα, 87 Containers και 40 Trailers και 2 Συρμοί (1 HU και 1 CZ).
Επίσης έγινε εκτεταμένη χρήση του οδικού δικτύου από Θεσσαλονίκη προς Σκόπια και αντίστροφα και παρασχέθηκαν στοιχεία ασφάλειας – συνοδείας φαλαγγών από ΕΛ.ΑΣ.
Ο συνολικός αριθμός του οπλισμού που περισυνελέγη και καταστράφηκε στην Ελλάδα ανερχόταν σε ένα (1) άρμα Τ-55, δύο (2) Τεθωρακισμένα Οχήματα Μεταφοράς Προσωπικού (ΤΟΜΠ), δεκαεπτά (17) Αντιαεροπορικοί Εκτοξευτές και εκατόν εξήντα ένας (161) Όλμοι, τετρακόσια ογδόντα τρία (483) βαριά και ελαφρά Πολυβόλα και φορητοί Αντιαρματικοί Εκτοξευτές και τρεις χιλιάδες διακόσιοι δέκα (3.210) Τυφέκια, υποπολυβόλα (π.χ. ΑΚ-47) και Καραμπίνες και δύο χιλιάδες εννιακόσια σαράντα τέσσερα (2.944) τμήματα όπλων. Συνολικά 69.780 κιλά σε ατσάλι, προήλθε από την τήξη του πιο πάνω οπλισμού στην Χαλυβουργική.
Η καταστροφή των πυρομαχικών, που ανερχόταν σε 397.625 τεμάχια, έγινε στο έδαφος της ΠΓΔΜ.