4 Μαρτίου 1993 – 3 Μαρτίου 1994
Η κατάσταση στη Σομαλία το 1990 επιδεινώθηκε, όταν διαλύθηκε ο Στρατός της, με αποτέλεσμα να λεηλατηθούν οι αποθήκες οπλισμού και όλες οι φυλές να οπλιστούν και να ξεκινήσει ένας εμφύλιος πόλεμος μεταξύ τους για την τελική επικράτηση.
Ο Ο.Η.Ε. αποφάσισε, με την υπ’ αριθμ. 751 του Απριλίου 1992 Απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας, την αποστολή δυνάμεων στην Σομαλία προκειμένου η κατάσταση να τεθεί υπό έλεγχο. Για το σκοπό αυτό μια δύναμη Πακιστανών Στρατιωτικών, με την ονομασία UNOSOM I (United Nations Operation in Somalia) καθώς και αξιωματικοί παρατηρητές από διάφορα κράτη – μέλη εστάλησαν εκεί για να ρυθμίσουν και να σταματήσουν τη διαφαινόμενη καταστροφή.
Το Σεπτέμβριο του 1992, οι ανωτέρω δεν πέτυχαν το αναμενόμενο αποτέλεσμα και εγκλωβίστηκαν τελικά σε ένα συγκρότημα κτιρίων στο Μογκαντίσου, όπου προσπάθησαν με πολλά προβλήματα ασφάλειας και διαβίωσης να παραμείνουν στη χώρα.
Με την υπ’ αριθμ. 794/3-12-92 Απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, από το Δεκέμβριο του 1992 μέχρι το Μάιο του 1993 μια νέα επιχείρηση έλαβε χώρα στη Σομαλία, με την επωνυμία “Restore Hope”, από μία Πολυεθνική Δύναμη (UNITAF – Unify Task Force) υπό τη διοίκηση του USCENTCOM. Η UNITAF αποτελούνταν από 45.000 άνδρες, από τους οποίους 28.000 προέρχονταν από την Αμερική και 17.000 από τη Σαουδική Αραβία, την Αυστραλία, το Βέλγιο, την Μποτσουάνα, τον Καναδά, την Αίγυπτο, τη Γαλλία, τη Γερμανία, τη Μεγάλη Βρετανία, την Ελλάδα, την Ινδία, το Κουβέιτ, το Μαρόκο, τη Νιγηρία, τη Νορβηγία, τη Νέα Ζηλανδία, το Πακιστάν, τη Σουηδία, την Τυνησία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τη Ζιμπάμπουε.
Η επιχείρηση αυτή προσπάθησε με δυναμικό τρόπο να επιβάλει την τάξη και να καταστήσει δυνατή την προώθηση τροφίμων και φαρμάκων προς όλη τη χώρα.
Τον Μάρτιο του 1993, οι αρχηγοί των 14 κυριότερων φυλών αποδέχτηκαν να υπογράψουν στην Αντίς Αμπέμπα συμφωνία, υπό την αιγίδα του Ο.Η.Ε., με την οποία έγινε αποδεκτή η παρουσία των Ηνωμένων Εθνών, προκειμένου να εγκαθιδρυθεί Κυβέρνηση και να επαναλειτουργήσει το Κράτος με προϋπόθεση να παραμείνει ο Ο.Η.Ε. στη Σομαλία μέχρι το 1995.
Το Μάιο του 1993 η UNOSOM I αντικαταστάθηκε από τη UNOSOM II, με βάση την υπ’ αριθμ. 814/26-3-93 Απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Παρά την υπογραφή της συμφωνίας, αμέσως μετά την ανάληψη του ελέγχου της Σομαλίας από την UNOSOM II (5 Μαίου 1993), ο αρχηγός της πολυπληθέστερης φυλής της Σομαλίας, πρώην Στρατηγός Φαράχ – Μωχάμεντ Αϊντίτ, που έλεγχε την ευρύτερη περιοχή του Μογκαντίσου, αντέδρασε και ζήτησε να αναλάβει τη διακυβέρνηση και τον έλεγχο της Σομαλίας, με αποτέλεσμα την έναρξη συγκρούσεων με τις δυνάμεις της UNOSOM II και το θάνατο αρκετών Στρατιωτών εκατέρωθεν.
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ
Την 29η Ιανουαρίου 1993 το ΚΥΣΕΑ ενέκρινε την αποστολή Λόχου δύναμης 19 Αξιωματικών, 7 Μονίμων Υπαξκών και 80 ΕΠΥ, με την επωνυμία Ελληνικό Απόσπασμα Σομαλία (ΕΛΛΑΣΟΜ) και από τους τρεις Κλάδους των Ενόπλων Δυνάμεων (64 Σ.Ξ., 21 Π.Ν. και 21 Π.Α.), ο οποίος αναχώρησε για τη Σομαλία την 22α Φεβρουαρίου 1993. Την 4η Μαρτίου 1993 το Ελληνικό τμήμα έφθασε στην πρωτεύουσα Μογκαντίσου και την 8η Μαρτίου 1993, προσκολλήθηκε στη Γαλλική Ταξιαρχία και εγκαταστάθηκε στην πόλη Ουαζίντ 480 χλμ ΒΔ του Μογκαντίσου.
Η αποστολή του Ελληνικού τμήματος, όπως διαμορφώθηκε τελικά, ήταν παροχή Ιατρικής Βοήθειας, ασφάλεια και διανομή τροφίμων του ΟΗΕ στον πληθυσμό της περιοχής της επαρχίας Ουατζίτ, παροχή περιορισμένης τεχνικής Υποστήριξης για την ανασυγκρότηση της περιοχής με ταυτόχρονη προσπάθεια ανακατασκευής και επαναλειτουργίας του πρώην Νοσοκομείου της πόλης Ουατζίτ της Σομαλίας.
Κατά τη διάρκεια της παραμονής του Ελληνικού αποσπάσματος στην πόλη Ουατζίτ αναπτύχθηκαν οι παρακάτω δραστηριότητες:
• Παροχή Ιατρικής περίθαλψης σε 2.500 περίπου ασθενείς κατά τη διάρκεια 75 αποστολών σε διάφορα χωριά της ευρύτερης περιοχής.
• Εξέταση 550 περίπου ασθενών, στο Ιατρείο της μονάδος.
• Οργάνωση και πραγματοποίηση με επιτυχία 60 αποστολών διανομής τροφίμων, σε συνεργασία με την οργάνωση “CONCERN”.
• Διάθεση Ιατρικού προσωπικού στο Ιατρείο της πόλης Ουατζίτ, υπό την εποπτεία του Ελληνικού τμήματος της οργάνωσης «Γιατροί του Κόσμου».
• Επισκευή και κατασκευή δρόμων, πλατειών, γηπέδων, παιδικών χαρών, ηλεκτρικών δικτύων, ορφανοτροφείων κλπ.
Παρά το γεγονός ότι, σε πολλές πόλεις της Σομαλίας υπήρξαν συγκρούσεις μεταξύ των δυνάμεων του ΟΗΕ και των δυνάμεων του Στρατηγού Αϊντίντ, το Ελληνικό τμήμα δεν ενεπλάκη, εκτός από την περίπτωση της απώλειας του Λοχία Σούμπουρου Μιχαήλ, ο οποίος τραυματίσθηκε θανάσιμα σε ενέδρα ανταρτών στις 14 Οκτωβρίου 1993 κατά τη διάρκεια αποστολής συνοδείας πολιτικού οχήματος της οργάνωσης CONCERN, με ανθρωπιστική βοήθεια.
Η Ελληνική Δύναμη, σε συνεργασία με ομάδα έξι(6) Ιατρών της οργάνωσης “Γιατροί του Κόσμου” που είχαν μεταβεί μαζί του, επαναλειτούργησε το εγκαταλειμμένο νοσοκομείο της Ουαζίντ, γεγονός που αύξησε την δημοτικότητά του μεταξύ των κατοίκων της περιοχής.
Σημειώνεται ότι, οι Έλληνες «Γιατροί του Κόσμου» στη Σομαλία ανέπτυξαν αξιόλογη δραστηριότητα και βοήθησαν να σωθούν πολλές ζωές, γεγονός που εκτιμήθηκε από τον ντόπιο πληθυσμό αλλά και από τις διάφορες υπηρεσίες της ΕΟΚ, της UNICEF και των Ηνωμένων Εθνών. Οι Έλληνες «Γιατροί του Κόσμου» επαναπατρίστηκαν στις 11 Μαρτίου 1994, όταν Σομαλοί ένοπλοι πυροβόλησαν θανάσιμα τον υπεύθυνο του ορφανοτροφείου του Ουαζίτ, Γεώργιο Γλύπτη, κατά τη διάρκεια επεισοδίου.
Το Ελληνικό Απόσπασμα της Σομαλίας τελικά επαναπατρίστηκε την 3 Μαρτίου 1994, ολοκληρώνοντας την αποστολή του.