ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
Πραγματοποιήθηκε την εβδομάδα που πέρασε, 17-19 Ιουνίου, το Διεθνές Συνέδριο Ασφαλείας και Χειρισμού Κρίσεων «ΑΘΗΝΑ 2014», το οποίο διοργανώθηκε από το Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας και της Ελληνικής Προεδρίας της ΕΕ.
Μετά από μια δεκαετή διαδρομή ως ένα σεμινάριο-συνέδριο αφιερωμένο αμιγώς στα θέματα χειρισμού κρίσεων, το «ΑΘΗΝΑ 2014» επεκτάθηκε και στον τομέα της θεματολογίας του, καθώς ενέταξε στις συνεδρίες του και τα ζητήματα ασφαλείας. Επίκεντρο αυτής της στροφής, σαφώς αποτέλεσε η γεωγραφική περιοχή της Ευρώπης και της ΝΑ Μεσογείου.
Μια εξέλιξη φυσιολογική που σηματοδοτεί την θεσμική και επιστημονική ωρίμανση του συνεδρίου, αλλά και την αναπόδραστη διασύνδεση των αντικειμένων της διαχείρισης κρίσεων με αυτά της ασφάλειας, ειδικά στην ευρύτερη περιοχή μας.
Στο Συνέδριο συμμετείχαν συνολικά 300 σύνεδροι (Έλληνες και ξένοι) εκπρόσωποι από τα Γενικά Επιτελεία και την Ελληνική Αστυνομία, το Πυροσβεστικό Σώμα, το Λιµενικό Σώμα, µεταπτυχιακοί φοιτητές και αναλυτές.
Επίσης, με τη συμμετοχή 83 ξένων αντιπροσωπειών ανάμεσά τους 20 πρέσβεις, διπλωμάτες, ακαδημαϊκοί, Γενικοί Διευθυντές Αμυντικής Πολιτικής και ανώτατοι αξιωματικοί από διεθνείς οργανισμούς και συμμαχικές και φιλικές χώρες, το συνέδριο, για ακόμη μια φορά, αποτέλεσε ένα σημαντικό σημείο συνάντησης και επαφών ειδικών, σε πολιτικό και στρατιωτικό επίπεδο, επί θεμάτων χειρισμού κρίσεων αλλά και διαμορφωτών της αμυντικής πολιτικής πολλών χωρών.
Επιδίωξη της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας, αλλά και του προέδρου του Συνεδρίου, του Γενικού Διευθυντή της Γενικής Διευθύνσεως Πολιτικής Εθνικής Άμυνας και Διεθνών Σχέσεων Δρ. Πολύκαρπου Αδαμίδη, ήταν να αξιοποιηθεί το Συνέδριο, ως ένα Partenariat, όχι μόνο μεταξύ ειδικών του τομέα της άμυνας και ασφάλειας, αλλά και μεταξύ αυτών που έχουν την ευθύνη για την άσκηση της αμυντικής πολιτικής.
Τούτο είχε μεγάλη σημασία γιατί τα θέματα που διαπραγματεύεται το συνέδριο, πλέον, δεν αφορούν μόνο στους «ειδικούς» ή ένα πολύ περιορισμένο ακροατήριο, αντίθετα, αφορούν και επηρεάζουν όλους μας, ακόμη και την καθημερινότητά μας, όπως χαρακτηριστικά είπε στην εισαγωγική ομιλία του συνεδρίου ο Δρ. Πολύκαρπος Αδαμίδης.
Άλλωστε, σήμερα, τα θέματα της ασφάλειας και της άμυνας είναι απολύτως συνδεδεμένα και μόνον σ΄ ένα πλαίσιο σταθερότητας, εξασφαλίζεται η ελευθέρια των συναλλαγών, η εύρυθμη λειτουργία της αγοράς, η προστασία και προώθηση των εθνικών συμφερόντων. Εμφατική η τοποθέτηση του προέδρου του Συνεδρίου: «Ζούμε σε κοινωνίες που βασίζονται σε πολύ μεγάλο βαθμό στην ομαλή συνεργατική λειτουργία μεγάλου αριθμού συστημάτων και υποδομών στρατηγικής σημασίας. Η αποδυνάμωση μιας ή περισσοτέρων συνιστωσών, ως αποτέλεσμα μιας καταστροφής μεγάλης έκτασης, μπορεί να οδηγήσει στην (μικρής ή μεγαλύτερης διάρκειας) κατάρρευση του κρατικού μηχανισμού, με απρόβλεπτες συνέπειες».
Η θεματολογία του Συνεδρίου, αντικατοπτρίζοντας την ιστορική συνέχειά του, αλλά και τις νέες επιδιώξεις που ετέθησαν, εστιάσθηκε σε τομείς όπως:
• η συνεχής προσαρμογή της στρατηγικής αντιμετώπισης και διαχείρισης των κρίσεων.
• η ενίσχυση των παραγόντων ισχύος, οι γεωπολιτικοί συσχετισμοί, τα ενεργειακά θέματα και η ασφάλεια των οδών εφοδιασμού, ειδικά στην περιοχή της Μεσογείου,
• η κατάλληλη αναδιάρθρωση της αρχιτεκτονικής των μέσων, των μηχανισμών και των υποδομών άμυνας και ασφαλείας, με σκοπό την Κοινή Πολιτική Άμυνας και Ασφάλειας.
• η εξέταση των υφισταμένων κρίσεων παγκοσμίως υπό τύπου μελέτης περίπτωσης (case study)
Την έναρξη του Συνεδρίου κήρυξε ο υφυπουργός Εθνικής Άμυνας Ι. Λαμπρόπουλος, δίνοντας το στίγμα των εξελίξεων στους ευαίσθητους τομείς της ασφάλειας και των προκλήσεων που εμφανίζονται στη διεθνή γεωπολιτική σκηνή. Ταυτόχρονα, παρουσίασε τη δυναμική που έδωσε η Ελληνική Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ, στην Κοινή Πολιτική Άμυνας και Ασφάλειας και με εμφατικό τρόπο υποστήριξε ότι η Ελλάδα είναι μια χώρα που αντιλαμβάνεται τα αισθήματα και τις καταστάσεις της Μεσογείου, είναι μια χώρα που έχει, αποδείξει, εμπράκτως, ότι λειτουργεί, διαχρονικά, σταθεροποιητικά στην περιοχή, με αξιοπιστία και χωρίς να δημιουργεί ανταγωνισμούς.
Συμμετείχαν 20 ομιλητές, με κεντρικό ομιλητή τον καθηγητή κ Shultz του FLETCHER SCHOOL του Πανεπιστημίου TUFTS. Επίσης, διακεκριμένοι καθηγητές από την περιοχή των Βαλκανίων (Κολλέγιο Αμύνης Βουλγαρίας Rakovsky και Πανεπιστήμιο KADIR HAS της Κων/πολης, 4 Ελληνικά ΑΕΙ), αξιωματούχοι της ΕΕ (EEAS καθώς και Humanitarian Aid and Civil Protection – ECHO), του ΝΑΤΟ (International Staff – IS, ALLIED MARITIME COMMAND στο Northwood) ο Στρατιωτικός αντιπρόσωπος της χώρας μας στην ΕΕ, και αξιωματούχοι της δημόσιας Διοίκησης κάλυψαν τις συνεδριακές ενότητες-τομείς δίνοντας μια πολύπλευρη διάσταση στα θέματα συζήτησης.
Κοινή αποδοχή, μετά και τις ομιλίες και παρεμβάσεις των τριών ημερών του Συνεδρίου, ήταν ότι, σε εθνικό, σε ευρωπαϊκό και σε διεθνές επίπεδο, έχουμε να αντιμετωπίσουμε πολύ μεγάλες και σύνθετες προκλήσεις, που συνεχώς αναφύονται και προϋποθέτουν συναίνεση, διάλογο, προβληματισμό και διαρκή αναζήτηση. Με προτάσεις και συγκεκριμένες τοποθετήσεις αποτυπώθηκαν εκείνες οι παράμετροι, με τις οποίες μπορούμε να προσεγγίσουμε καλλίτερα τις κρίσεις της εποχής μας και να τις διαχειριστούμε με το μικρότερο δυνατόν κόστος. Με βάση πρακτικές και λειτουργικές προσεγγίσεις κατατέθηκαν προτάσεις που μπορούν να συμβάλλουν στη κάλυψη των θεσμικών, πολιτικών και στρατιωτικών αδυναμιών που αντιμετωπίζει η ΕΕ.
Ιδιαίτερα, στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οφείλουμε να δούμε, αφενός, πώς συνδέονται διαλεκτικά τα θέματα άμυνας και ασφάλειας, πώς εξελικτικά περνούμε από τα ζητήματα άμυνας στον ευρύτερο χώρο, το χώρο της ασφάλειας, και αφετέρου, να κατανοήσουμε ότι η ευρωπαϊκή αμυντική θωράκιση, και γενικότερα η πολιτική ασφάλειας και άμυνας, εμφανίζεται ως άμεση συνάρτηση της κοινωνικής συνοχής.
Βεβαίως υπήρξε εμφανής η αμφιβολία εάν υφίσταται σήμερα αυτή η συνοχή, ή εάν μπορεί να επιτευχθεί, σε μια δοκιμασμένη από τις δημοσιονομικές στενότητες κοινωνία των πολιτών.
Κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου, μετά τις Ομάδες Εργασίας (Working Groups) που λειτούργησαν στο προηγούμενο «ΑΘΗΝΑ», εδώθη έμφαση στην ατομική εργασία και στην έκδοση αντίστοιχου περιοδικού. Το έργο της αξιολόγησης των εργασιών ανέλαβε η Επιστημονική Επιτροπή του Συνεδρίου. Επιλέχθηκαν και παρουσιάστηκαν 27 εργασίες Ελλήνων και ξένων ερευνητών. Αμφότερες οι πρωτοβουλίες έφεραν το ΥΠΕΘΑ σε μια διαλεκτική σχέση με την ακαδημαϊκή κοινότητα και αύξησαν την προστιθέμενη αξία του Συνεδρίου διεθνώς.
Επιπλέον για δεύτερη συνεχόμενη φορά οργανώθηκαν και λειτούργησαν περίπτερα (info stands) από τα Γενικά Επιτελεία, σε κατάλληλα διαµορφωµένο χώρο, µε σκοπό την προβολή του έργου των Ενόπλων Δυνάµεων.
Παράλληλα µε τις εργασίες του Συνεδρίου οργανώθηκε, πρόγραµµα κοινωνικών εκδηλώσεων, για τους συµµετέχοντες και τις συζύγους τους, με στόχο την επαφή των ξένων αντιπροσωπειών με πολιτιστικούς και ιστορικούς προορισμούς της Αττικής. Για όλες τις εκδηλώσεις εκφράσθηκαν ιδιαίτερα ευμενή σχόλια από τους συµµετέχοντες.